गर्भवती स्त्रीच्या आहाराची योग्य पद्धतीने काळजी घेणे हे तिच्या आणि तिच्या गर्भातील बाळाच्या आरोग्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहे. गर्भधारणेच्या काळात महिलांच्या शरीराला अनेक पोषक तत्वांमध्ये वाढीव गरज असते.
या पोषक तत्वांमध्ये प्रथिने, लोह, कॅल्शियम, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे यांचा समावेश होतो.
योग्य आहारामुळे गर्भवती महिलांना आणि त्यांच्या बाळांना खालील फायदे होतात:
- गर्भधारणेची प्रगती चांगली होते.
- बाळाचा आकार आणि वजन योग्य प्रमाणात वाढते.
- बाळाची मेंदू आणि स्नायूंची वाढ चांगली होते.
- बाळाला जन्मजात दोष होण्याचा धोका कमी होतो.
- प्रसूतीनंतर महिलांना बरे होण्यास मदत होते.
असे पदार्थ गर्भवती स्त्रीच्या आहारात समाविष्ट असावेत
प्रथिने:
प्रथिने बाळाच्या शरीराच्या वाढीसाठी आणि विकासासाठी आवश्यक असतात. प्रथिनेयुक्त पदार्थांमध्ये दूध, दही, अंडी, मांस, मासे, डाळी आणि कडधान्ये यांचा समावेश होतो.
लोह:
लोह रक्तातील हिमोग्लोबिनच्या निर्मितीसाठी आवश्यक असते. हिमोग्लोबिन रक्तातील ऑक्सिजन वाहून नेण्यास मदत करते. लोहयुक्त पदार्थांमध्ये लाल मांस, यकृत, हिरव्या पालेभाज्या, डाळी आणि कडधान्ये यांचा समावेश होतो.
कॅल्शियम:
कॅल्शियम हाडे आणि दातांच्या मजबूतीसाठी आवश्यक असते. कॅल्शियमयुक्त पदार्थांमध्ये दूध, दही, चीज, संत्री, शेंगदाणे आणि तीळ यांचा समावेश होतो.
जीवनसत्त्वे:
जीवनसत्त्वे शरीराच्या विविध कार्यांसाठी आवश्यक असतात. जीवनसत्वयुक्त पदार्थांमध्ये फळे, भाज्या, दूध, दही, अंडी आणि मांस यांचा समावेश होतो.
खनिजे:
खनिजे शरीराच्या विविध कार्यांसाठी आवश्यक असतात. खनिजेयुक्त पदार्थांमध्ये दूध, दही, मांस, मासे, डाळी आणि कडधान्ये यांचा समावेश होतो.
असे पदार्थ गर्भवती स्त्रीच्या आहारात टाळावेत
मैद्याचे पदार्थ:
मैद्याचे पदार्थ पचायला जड असतात आणि त्यात पोषक तत्वांचे प्रमाण कमी असते.
बेकरी पदार्थ:
बेकरी पदार्थांमध्ये जास्त प्रमाणात साखर, तेल आणि मिठ असते.
जंक फूड:
जंक फूड पौष्टिकतेच्या दृष्टीने निकृष्ट असते.
साखरयुक्त पेये:
साखरयुक्त पेये वजन वाढवू शकतात आणि गर्भवती महिलांना मधुमेह होण्याचा धोका वाढवू शकतात.
अल्कोहोल:
अल्कोहोल गर्भवती महिलांसाठी आणि त्यांच्या बाळांसाठी हानिकारक असते.
दिवसभरात किती वेळा जेवण केले पाहिजे?
गर्भवती महिलांनी दिवसभरात 4-5 वेळा जेवण केले पाहिजे. जेवणाच्या वेळी पोटभर न खाता दोन घास कमी घ्यावेत. थोडे थोडे खाल्ल्याने पचन होण्यास मदत होते.
दररोज किती पाणी प्यावे?
गर्भवती महिलांनी दररोज 7-8 ग्लास पाणी प्यावे. पाणी पिल्याने शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर पडतात आणि पचनक्रिया सुधारते.
गर्भवती स्त्रीने आहारात योग्य पद्धतीने काळजी घेतल्यास तिला आणि तिच्या बाळाला निरोगी राहण्यास मदत होते.
