जन्मानंतर बाळाला कावीळ होण्याची शक्यता असते. मुदतपूर्व जन्माला आलेली बाळे, ज्यांचे वजन 1800 ग्रॅम पेक्षा कमी आहे, आणि ज्यांना जन्माच्या पहिल्या दिवशी कावीळ होते, त्यांना कावीळ होण्याची अधिक शक्यता असते.
कावीळ होण्याची कारणे
- नवजात बाळाच्या यकृताला लाल रक्तपेशींचे विघटन होऊन तयार होणाऱ्या बिलीरुबिनचे प्रमाण कमी करण्यासाठी पुरेसा वेळ नसतो.
- मुदतपूर्व जन्माला आलेल्या बाळांमध्ये लाल रक्तपेशींचे आयुष्य कमी असते, त्यामुळे बिलीरुबिनचे प्रमाण जास्त होते.
- जन्माच्या वेळी बाळाच्या डोक्याला दुखापत झाली असेल, तर डोक्याला सूज येऊन बिलीरुबिनचे प्रमाण वाढू शकते.
कावीळचे प्रकार
- शारीरिक कावीळ: ही कावीळ सर्वात सामान्य प्रकारची कावीळ आहे. ती जन्मानंतर 2-3 दिवसांनी सुरू होते आणि 10-14 दिवसांत कमी होते.
- असामान्य कावीळ: ही कावीळ शारीरिक कावीळपेक्षा गंभीर असते. ती जन्माच्या पहिल्या दिवशी सुरू होते किंवा 14 दिवसांपेक्षा जास्त काळ टिकते. असामान्य कावीळचे अनेक प्रकार आहेत, ज्यात हेमोलिटिक कावीळ, बिलीरुबिन गॅंग्लिओसाइडोज आणि फिकोझीलिया यांचा समावेश होतो.
कावीळचे निदान
कावीळचे निदान रक्ताच्या चाचणीद्वारे केले जाते. रक्ताच्या चाचणीमध्ये बिलीरुबिनची पातळी मोजली जाते.
कावीळचे उपचार
- शारीरिक कावीळचे उपचार सामान्यतः आवश्यक नसतात. बाळाला स्तनपान देणे किंवा फॉर्मूला दूध देणे सुरू ठेवणे आवश्यक आहे.
- असामान्य कावीळच्या उपचारांमध्ये फोटोथेरपी, एक्सचेंज ट्रान्सफ्यूजन किंवा औषधे यांचा समावेश होतो.
कावीळचे प्रतिबंध
कावीळचे पूर्णपणे प्रतिबंध करणे शक्य नाही, परंतु काही गोष्टी करून कावीळ होण्याचा धोका कमी केला जाऊ शकतो.
- बाळाला स्तनपान देणे सुरू ठेवा. स्तनपान केल्याने बाळाच्या शरीरातून बिलीरुबिनचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होते.
- जर बाळाला स्तनपान देणे शक्य नसेल, तर फॉर्मूला दूध द्या. फॉर्मूला दूध देखील बिलीरुबिनचे प्रमाण कमी करण्यास मदत करते.
- जर बाळाला कावीळ दिसली तर डॉक्टरांना ताबडतोब कळवा.
निष्कर्ष
जन्मानंतर बाळाला कावीळ होणे ही एक सामान्य गोष्ट आहे. बहुतेक बाळांमध्ये कावीळ काही दिवसांत स्वतःहून कमी होते. तथापि, जर बाळाला कावीळ दिसली तर डॉक्टरांना ताबडतोब कळवा.
